informacja
Nowy przepis: Pumpernikiel na porterze bałtyckim - przepis warszawskiego piekarza 🍞🍺
zobacz przepis zamknij informację

Sezon na Kapusta Kiszenie Ziemniaki

Zobacz więcej
sklep / eBooki

Zestaw wszystkich 5 eBooków (Ziemniaki, Pomidory, Szparagi, Rabarbar i Czosnek Niedźwiedzi)

Zdobądź wszystkie moje dotychczasowo wydane eBooki w jednym pakiecie. W paczce znajdziecie eBookie takie jak:…
Zobacz więcej
Azja / Kapusta pekińska

Klasyczne kimchi z kapusty pekińskiej

Moja miłość do kimchi była w pewnym momencie tak wielka, że pewnego razu wpadłem na…
Zobacz więcej
Comfort food / Ogórki kiszone

Rybna SOLJANKA z rybnymi pierożkami

Muszę się przyznać, że ja też zimą, świadomie lub podświadomie marzę o rybach, najlepiej o…
Zobacz więcej
Kiszenie / Kapusta

Pelustka kiszona - ukraińska bomba zdrowia (ukr. Пелюстка)

Pelustka kiszona to prawdziwa ukraińska bomba zdrowia! Pierwszy raz z pojęciem Pelustka spotkałem się w…
Zobacz więcej
Wędliny / Wieprzowina

PASZTETOWA LUKSUSOWA z gęsią wątróbką i brandy

Spróbujcie tego przepisu na pasztetową w trochę bardziej luksusowej formie. Pasztetową robię na podgardlu i…
Zobacz więcej
Azja / Ananas

Kimchi z ananasa

Ananas nadaje się do sporządzenia smacznego kimchi. Może być bardziej słodkie lub kwaśne. Kimchi z…
Zobacz więcej
Bliski Wschód / Bakłażan

Melitzanosalata - grecka sałatka z pieczonego bakłażana

Spróbuj tego greckiego specjału Melitzanosalata - to sałatka/dip z pieczonego bakłażana z dodatkiem czosnku i…
Zobacz więcej
Desery / Pistacje

Sernik pistacjowy na zimno z tartą czekoladą (bez cukru)

Sernik pistacjowy na zimno jest kremowy i pyszny. Zrobisz w kilkanaście minut. Przepis ma policzone…
Zobacz więcej
Azja / Kimchi

Łazanki po koreańsku (z kimchi i makaronem ryżowym)

Łazanki po koreańsku z kimchi i makaronem ryżowym to mój kolejny wkład w szemrany trend…
Zobacz więcej
Comfort food / Wołowina

Redneckie Texas Red Chili

Texas Red Chili to klasyczne danie z Teksasu! Pikantne, aromatyczne i pełne smaku chili con…
Zobacz więcej
Desery / Pomarańcze

Portokalopita - greckie ciasto pomarańczowe z oliwą

Wilgotne, aromatyczne ciasto pomarańczowe na bazie filo, nasączone syropem pomarańczowym z nutą oliwy i cynamonu.…
Zobacz więcej
Azja / Wieprzowina

Sapporo Miso Ramen - przepis właściciela ramenowni

Sapporo miso ramen to kultowa japońskie danie pochodzące z Hokkaido, charakteryzująca się bogatym, aromatycznym bulionem…
Zobacz więcej
Chleby / Mąka żytnia

Pumpernikiel na porterze bałtyckim - przepis warszawskiego piekarza

Odkryj tradycyjny przepis na pumpernikiel – ciemny, aromatyczny chleb o bogatym smaku, idealny dla miłośników…
2 maja, 2023

Czosnek niedźwiedzi - Co warto o nim wiedzieć?

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) to roślina z rodziny amarylkowatych, która rośnie dziko w wilgotnych lasach lasach i na łąkach Europy i Azji.  Jest blisko spokrewniona z cebulą, porem, szczypiorkiem oraz oczywiście z czosnkiem pospolitym (Allium sativum), ale nie tworzy takich charakterystycznych bulw. 

Sprawdź też mój eBook z 18 przepisami na Czosnek Niedźwiedzi.

Sprawdź też inne darmowe przepisy na czosnek niedźwiedzi.


Skąd pochodzi nazwa czosnku niedźwiedziego?

Nazwa czosnek niedźwiedzi pochodzi od tego, że jest to ulubiona przekąska niedźwiedzi brunatnych po zimowym śnie. Niedźwiedzie zrywają i zjadają całe rośliny, w tym liście, kwiaty i cebulki. Czosnek niedźwiedzi ma silny zapach i smak czosnku, dlatego jest też nazywany czosnkiem leśnym lub czosnkiem syberyjskim. Angielska nazwa to Wild garlic, co uważam za bardzo adekwatną nazwę.

Nazwa gatunkowa Allium ursinum oznacza dosłownie "czosnek niedźwiedzi" i wywodzi się od łacińskiego słowa "ursus", czyli "niedźwiedź" . W niektórych regionach Europy czosnek niedźwiedzi nazywany jest też "ramsem" lub "ramsel", co pochodzi od starogermańskiego słowa "hramusan" lub staroniemieckiego "ramsada", oznaczających warzywa cebulowe.

Jak wygląda czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi ma podłużną cebulę, z której wyrastają dwa lub trzy eliptyczne liście o jasnozielonym kolorze i spiczastym zakończeniu. Liście są podobne do konwalii, ale mają charakterystyczny zapach czosnku. W maju pojawiają się białe kwiaty w kształcie gwiazdek, zebrane w luźne baldaszki na szczycie łodygi kwiatowej. Pąki i kwiaty są jadalne i mają delikatny smak czosnku. Czytałem jednak w kilku miejscach, że białych kwiatów nie powinno się jeść. Ciężko jednak o jakieś konkretne dane. Po przekwitnięciu tworzą się owocostany z trzema zrośniętymi kuleczkami, zawierającymi czarne nasiona. Nasion się raczej nie je. Najszersze zastosowanie kulinarne mają oczywiście liście.

Gdzie rośnie czosnek niedźwiedzi i gdzie można zrywać?

Czosnek niedźwiedzi jest w Polsce jest częściowo chroniony. Można go zbierać tylko w niektórych regionach południowych, takich jak województwo śląskie, podkarpackie i małopolskie. Zbieranie czosnku niedźwiedziego na dziko jest zabronione w parkach narodowych i innych obszarach chronionych. Świetnym pomysłem jest jednak uprawa, czego dowodem jest rosnąca z roku na rok ilość ogłoszeń w internecie oferujących tę roślinę z uprawy.

Kiedy najlepiej zrywać czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi to prawdopodobnie pierwszy na przestrzeni roku sezonowy składnik dostępny w naszym kraju. W zależności od warunków pogodowych oraz regionu kraju czy wysokości nad poziomem morza, wegetacja czosnku niedźwiedziego może zacząć się nawet na początku marca. Pod koniec marca wypuszcza liście praktycznie wszędzie. Najlepsza pora na zbieranie czosnku to kwiecień. Ja najbardziej lubię czosnek niedźwiedzi pod koniec kwietnia, kiedy liście są mięsiste oraz rozwinięte są pąki, które można smacznie wykorzystać. W maju czosnek niedźwiedzi kwitnie i wtedy kończy się jego dostępność kulinarna. Po kwitnieniu roślina przechodzi w tryb jakby hibernacji do następnej wiosny.

 

Sprawdź też mój eBook z 18 przepisami na Czosnek Niedźwiedzi.


Sprawdź przepisy >


Czy czosnek niedźwiedzi jest zdrowy?

Czosnek niedźwiedzi jest rośliną o wielu właściwościach prozdrowotnych, które wynikają z jego bogatego składu. Zawiera on m.in. flawonoidy, karotenoidy, chlorofil, związki przeciwutleniające i przeciwzapalne oraz związki siarki, takie jak allina i allicyna . Te ostatnie nadają czosnkowi niedźwiedziemu charakterystyczny zapach i smak oraz działanie przeciwpasożytnicze, grzybobójcze i antybakteryjne . Czosnek niedźwiedzi może być pomocny w zapobieganiu i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych, ponieważ obniża ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu i trójglicerydów oraz zapobiega tworzeniu się zakrzepów Wild garlic has a greater effect than regular garlic on blood pressure and blood chemistries of rats - PubMed (nih.gov) . Może również poprawiać odporność, łagodzić objawy przeziębienia i zakażeń górnych dróg oddechowych oraz wspomagać trawienie i oczyszczanie organizmu z toksyn i metali ciężkich  . Ponadto czosnek niedźwiedzi może mieć pozytywny wpływ na stan skóry, włosów i paznokci oraz działać przeciwnowotworowo (PDF) Wild Garlic and Health (researchgate.net).

Czy czosnek niedźwiedzi może być trujący?

Czosnek niedźwiedzi jest rośliną bezpieczną dla większości ludzi, jednak należy zachować ostrożność w niektórych przypadkach. Nie powinny go stosować osoby uczulone na czosnek lub inne rośliny z rodziny cebulowych. Czasami może dojść do pomyłkowego zebrania spożycia innych roślin, które go przypominają np. konwalia majowa, ciemiężyca biała, ziemowit jesienny. Jednak zapach i smak czosnku niedźwiedziego jest tak charakterystyczny, że ciężko go z czymś pomylić.

Kolejnym problemem jest także możliwość rozwoju jadu kiełbasianego w przetworach z czosnku niedźwiedziego. Jad kiełbasiany wytwarzają bakterie, które naturalnie występują w glebie. Sprzyja im tłuste środowisko beztlenowe oraz neutralne PH. Zabija lub ogranicza rozwój kwasowe środowisko i wysoka temperatura (pasteryzacja). Pamiętajcie o tym robiąc np. pesto. Warto jeść je na świeżo, zakwaszać sokiem z cytryny, na pewno trzymać w lodówce lub nawet mrozić.

Więcej o jadzie kiełbasianym.

Gdzie kupić czosnek niedźwiedzi?

Kiedy zaczyna się sezon, czosnek niedźwiedzi pojawia się praktycznie wszędzie. Widać go nawet w supermarketach czy dyskontach. Jest to jednak najmniej ekonomicznie uzasadniony zakup, gdyż doniczka z kilkoma listkami kosztuje często tyle ile 300 świeżych liści. Po drugie, można oczywiście zajrzeć do lokalnego warzywnika lub sklepu ze zdrową żywnością. Warto tam robić zakupy, żeby wspierać lokalny biznes. Jeśli jednak zamierzacie robić większą produkcję, posiłkując się na przykład moimi przepisami z eBooka, warto przejrzeć aukcje w internecie. Już od marca sprzedawcy prześcigają się na czosnkowym rynku. Oferty zwykle pochodzą z południa Polski, gdzie zbiór jest legalny lub z prywatnych lasów czy upraw. W szczycie sezonu (połowa kwietnia), cena za kilogram świeżych liści oscyluje w granicach 15 zł. Internet jest też świetnym źródłem zakupu suszonego czosnku niedźwiedziego w większych ilościach, np. 500 gramów.

Jak uprawiać czosnek niedźwiedzi?

Czosnek niedźwiedzi najlepiej sadzić z cebulek, które można kupić w sklepach ogrodniczych lub wykopać z lasu. Sadzenie cebulek można wykonywać przez cały rok, ale najlepszy czas to przełom września i października. Cebulki sadzi się na głębokość 6-8 cm i w odległości 10 cm od siebie.

Czosnek niedźwiedzi lubi stanowiska półcieniste lub cieniste, pod koronami drzew liściastych lub krzewów. Nie znosi natomiast pełnego słońca ani gleb podmokłych i ciężkich. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i o odczynie obojętnym lub lekko alkalicznym.

Czosnek niedźwiedzi nie wymaga dużo pielęgnacji. Ważne jest jednak regularne odchwaszczanie i podlewanie w czasie suszy. Roślina jest odporna na mróz i choroby. Nie trzeba jej przycinać ani nawozić.

Czosnek niedźwiedzi kwitnie w maju i czerwcu, wytwarzając białe kwiaty w kształcie gwiazdy zebrane w baldachy. Cała roślina wydziela intensywny zapach czosnku. Po kwitnieniu tworzą się torebki z nasionami, które dojrzewają pod koniec czerwca.


MOŻE CIE ZAINTERESOWAĆ

Szparagi - najważniejsze fakty, jak kupować i przechowywać

Szparagi to wieloletnia bylina z tej samej grupy liliopodbnych, co cebula, czosnek czy imbir. Została udomowiona ok. 5000 lat temu…
zobacz wpis

Podsumowanie roku Magicznego Składnika i gastro trendy | Polski Obiad 2022

Moje osobiste podsumowanie 2022 U mnie działo się jak zwykle sporo. 2022 to już 10 rok, jak zajmuję się projektem…
zobacz wpis

Grillowanie wołowiny w żarze z ogniska (6 sposobów)

Po co w ogóle grillować w żarze z ogniska? Po pierwsze, dla zabawy. Dlaczego pozbawiać się tego pierwotnego instynktu ujarzmiania…
zobacz wpis

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

© 2013 - 2025 Blog kulinarny – Magiczny Składnik
Projekt i wykonanie MadLab